Ας στοχαστούμε πάνω στα αποσπάσματα της σοφίας του Επίκουρου κι ας μη θεωρήσουμε τα λεγόμενά του απλοϊκά και αυτονόητα…
Μέσα στα απλά λόγια και πράγματα κρύβονται συχνά οι πιο μεγάλες αλήθειες…
1. «Γεγόναμεν άπαξ, δις δε ουκ έστι γενέσθαι…συ δε ουκ ων της αύριον κύριος αναβάλλη το χαίρον, ο δε βίος μελλησμώ παραπόλλυται και εις έκαστος ημών ασχολούμενος αποθνήσκει.»
«Γεννηθήκαμε μια φορά και δε γίνεται να γεννηθούμε και δεύτερη…Όμως εσύ, που δεν εξουσιάζεις το αύριο, αναβάλλεις την ευτυχία σου και η ζωή σπαταλιέται στις αναβολές και ο καθένας μας γεμάτος ασχολίες πεθαίνει.»
2. «Ου βιαστέον την φύσιν αλλά πειστέον. Πείσομεν δε τας αναγκαίας επιθυμίας εκπληρούντες, τας τε φυσικάς αν μη βλάπτωσι, τας δε βλαβεράς πικρώς ελέγχοντες.»
«Δε χρειάζεται να βιάζουμε τη φύση αλλά να την υπακούμε. Και θα την υπακούσουμε ικανοποιώντας τις αναγκαίες επιθυμίες κι όσες φυσικές δε βλάπτουν και διώχνοντας με σκληρότητα τις βλαβερές.»
3. «Προς μεν τάλλα δυνατόν ασφάλειαν πορίσασθαι, χάριν δε θανάτου πάντες άνθρωποι πόλιν ατείχιστον οικούμεν.»
«Μπορούμε να εξασφαλιστούμε ως προς όλα τα άλλα, όμως εξαιτίας του θανάτου όλοι οι άνθρωποι ζούμε σε μια πόλη ανοχύρωτη.»
4. «Σαρκός φωνή το μη πεινήν, το μη διψήν, το μη ριγούν. Ταύτα γαρ έχων τις και ελπίζων έξειν καν Διί υπέρ ευδαιμονίας μαχέσαιτο.»
«Η σάρκα φωνάζει να μην πεινά, να μη διψά και να μην κρυώνει. Γιατί όποιος έχει αυτά και ελπίζει να τα διατηρήσει, μπορεί να ανταγωνιστεί στην ευτυχία ακόμα και τον Δία.»
5. «Ουχ ούτως χρείαν έχομεν της χρείας παρά των φίλων ως της πίστεως της περί της χρείας.»
«Δεν έχουμε τόσο ανάγκη τις υπηρεσίες των φίλων όσο την πίστη πως μπορούμε να τις χρησιμοποιήσουμε.»
6. «Γελάν άμα δει και φιλοσοφείν και οικονομείν και τοις λοιποίς οικειώμασι χρήσθαι και μηδαμή λήγειν τας εκ της ορθής φιλοσοφίας φωνάς αφιέντας.»
«Πρέπει ταυτόχρονα να γελάμε και να φιλοσοφούμε και να μεριμνούμε για τα του οίκου και να χρησιμοποιούμε τις υπόλοιπες ικανότητές μας και να μη σταματάμε ποτέ να κηρύττουμε τα λόγια της ορθής φιλοσοφίας.»
7. «Ο σοφός εις τα αναγκαία συγκριθείς μάλλον επίσταται μεταδιδόναι ή μεταλαμβάνειν. Τηλικούτον αυταρκείας εύρε θησαυρόν.»
«Ο σοφός σε σχέση με τα αναγκαία της ζωής γνωρίζει πιο πολύ να δίνει παρά να παίρνει. Τέτοιο θησαυρό έχει βρει στην αυτάρκεια.»
8. «Τας φαύλας συνηθείας ώσπερ άνδρας πονηρούς πολύν χρόνον μέγα βλάψαντας τελείως εκδιώκομεν.»
«Τις κακές συνήθειες τις διώχνουμε ολότελα από κοντά μας, σαν πονηρούς ανθρώπους που για πολύ καιρό μας έκαναν μεγάλο κακό.»
9. «Πειράσθαι την υστέραν της προτέρας κρείττω ποιείν, έως αν εν οδώ ώμεν. Επειδάν δ’ επί πέρας έλθωμεν, ομαλώς ευφραίνεσθαι.»
«Ας προσπαθήσουμε να κάνουμε το επόμενο ταξίδι καλύτερο από το προηγούμενο, όσο βρισκόμαστε ακόμη στο δρόμο. Κι όταν φτάσουμε στο τέρμα, ας χαρούμε χωρίς υπερβολή.»
10. «Ουδέν ικανόν ω ολίγον το ικανόν.»
«Τίποτα δεν είναι αρκετό γι’ αυτόν που και το αρκετό του φαίνεται λίγο.»
11. «Μηδέν σοι εν βίω πραχθείη ο φόβον παρέξει σοι ει γνωσθήσεται τω πλησίον.»
«Μην πράξεις τίποτα στη ζωή σου που θα σου δημιουργήσει φόβο, αν το μάθει ο πλησίον σου.»
12. «Προς πάσας τας επιθυμίας προσακτέον το επερώτημα τούτο: τι μοι γενήσεται αν τελεσθή το κατά επιθυμίας επιζητούμενον; Και τι εάν μη τελεσθή;»
«Σε όλες τις επιθυμίες πρέπει να θέσουμε το εξής ερώτημα: τι θα μου συμβεί αν πραγματοποιηθεί αυτό που ζητά η επιθυμία; Και τι αν δεν πραγματοποιηθεί;»
13. «Της αυταρκείας καρπός μέγιστος η ελευθερία.»
14. «Ο ατάραχος εαυτώ και ετέρω αόχλητος.»
«Ο γαλήνιος δεν ταράσσεται ο ίδιος ούτε ταράζει τους άλλους»
15. «Ου λύειν την της ψυχής ταραχήν ουδέ την αξιόλογον απογεννά χαράν ούτε πλούτος υπάρχων ο μέγιστος ουθ’ η παρά τοις πολλοίς τιμή και περίβλεψις ούτ’ άλλο τι των παρά τας αδιορίστους αιτίας.»
«Ούτε τα μεγαλύτερα δυνατά πλούτη ούτε η τιμή κι ο θαυμασμός από το πλήθος ούτε οτιδήποτε άλλο, που έχει αιτία με ακαθόριστα όρια, μπορεί να κατευνάσει την ταραχή της ψυχής και να φέρει αληθινή χαρά.»
ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΙΣ, 14-81